खुल्ला डाटा पुस्तिका
खुल्ला डाटा पुस्तिका
हामीले सरकारी जानकारी कसरी कानूनी रूपमा र प्राविधिक रूपमा पुनः प्रयोग गर्न सकिन्छ हेर्यौँ । अब हाम्रो अर्को चरण भनेको अरूलाई त्यो डाटा प्रयोग गर्न प्रोत्साहित गर्नु हो । यो खण्डमा तपाईंले डाटाको पुन: प्रयोग कसरी बढाउन सक्नुहुन्छ भन्ने अतिरिक्त कुरा पाउनुहुनेछ ।
पहिलो र प्रमुख, आफ्नो जिम्मेवारी क्षेत्रमा खुल्ला डाटाको तथ्यलाई सकेसम्म प्रचार निश्चित गर्नुहोस् । यदि तपाईंले अलि अलि भए पनि डाटासेटहरूलाई खुल्ला गर्नु भएको छ भने, आफ्नो थोरै समय प्रयोग गरेर निश्चित मानिसहरूलाई मैले यस्तो गरेको छु भनेर थाहा दिनु नै राम्रो हो ।
साथै प्रेस विज्ञप्ति जस्तै कुराहरू, आफ्नो वेबसाइटमा घोषणाहरू, र अरूमा सूचीवद्ध विचारहरूको प्रयोग गर्न सकिन्छ:
सबै सार्वजनिक सञ्चार जस्तै, डाटा समुदायसँग पनि संलग्नता लक्षित हुन आवश्यक पर्दछ । यदि सही सन्देश गलत क्षेत्रमा निर्देशित भएमा त्यसले गल्ती निम्त्याउन सक्दछ । डिजिटल समुदाय नयाँ जानकारी साझेदारी गर्न धेरै इच्छुक हुन्छन, तर तिनीहरू धेरै तिब्र गतिमा यसलाई खपत पनि गर्छन । गहन छलफल गर्नु भन्दा आफ्नो सन्देशलाई एकपटक हेरेर लेख्नुहोस् । प्रविधि समुदायको सदस्यहरू एमएस विन्डोज प्रयोग गर्ने सामान्य मानिसहरूको समूहमा भन्दा कम हुन्छन । यसको मतलब यदि तपाईंले अफलाइन पढ्न सक्ने कागजातलाई एमएस अफिसको ढाँचामा राख्नु हुँदैन ।
यसका लागि दुई कारणहरू छन् :
तेस्रो-पक्षको साइटमा आफ्नो सामाग्री पोस्ट गर्नुहोस् धेरै ब्लगहरूले विभिन्न विषयहरूको क्षेत्रमा धेरै पाठकहरू सिर्जना गरेका छन् । आफ्नो पहल बारे तिनीहरूको साइटमा एउटा लेख थप्दा सार्थक हुन सक्छ । यो दुवै पक्षलाई परस्पर लाभदायक हुन सक्छ । तपाईंको पनि रुचि बढ्दछ र अनि उनीहरू आफ्नो मिल्दो विषयमा सितैमा लेख पाउँदछन् ।
अधिकारीहरूले सामाजिक सन्जाल संलग्नताका समयलाई लामो बनाउन पर्छ भन्ने कुरा अलि अव्यावहारिक लाग्दछ । तर आफ्नो सामग्री सजिलै प्राविधिक प्रयोगकर्ताहरू बिच साझेदारी गर्न सक्ने धेरै कुराहरू छन् । केही सुझावहरू :
पैसा कमाउन खोलिएको एजेन्सीहरूले घण्टौँ सामाजिक मिडिया साइटमा खर्च गर्ने कुरा अलि स्वभाविक नहोला । तर हाम्रो अावाज यो मञ्चबाट धेरैलाई सुनाउने महत्त्वपूर्ण तरिका आफ्ना ब्लगहरू सजिलै साझेदारी गर्न योग्य बनाउनु हो । त्यसको मतलब, अर्को खण्ड पढ्नु भन्दा पहिले, अन्तिम कुरा पढेको निश्चित गर्नुहोस् र यहाँ केही सुझावहरू छन् यस्लाई ध्यानमा राख्नुहोस :
अनलाइन चर्चा मञ्च ।
भेटघाट कार्यक्रमले तपाईंको डाटा अरूलाई प्रयोग गर्न प्रोत्साहन गर्न प्रभावकारी मौका दिन्छ । भेटघाट कार्यक्रम राख्दा समावेश गर्नु पर्ने केही कारणहरू :
तपाईंले के हासिल गर्नु खोज्नु भएको हो, त्यस अनुसारका कार्यक्रमहरू धेरै किसिमका हुन्छन् र तीनलाई धेरै किसिमले चलाउन सकिन्छ । साथसाथै, परम्परागत सम्मेलन मोडलहरू, जसमा पूर्वतयारी सहितका औपचारिक वार्ताहरू, प्रस्तुतिहरू र प्रदर्शनीहरू हुन्छन्, तिनमा पनि विभिन्न प्रकारका सहभागी सञ्चालित कार्यक्रमहरू पनि सम्मिलित हुन्छन्, जसमा सहभागीहरूले निम्न कुराहरू गर्न सक्छन् :
इन्टरनेटमा यस्तो खालको कार्यक्रम कसरी चलाउने भन्ने दस्तावेजहरू धेरै पाउन सकिन्छ, जसलाई तपाईंले ‘अन-कन्फरेन्स’ (Unconference), बरक्याम्प (Barcamp), ‘मिटअप’ (Meetup), ‘स्पिडगिक’ (Speedgeek), ‘लाइटनिंग टक’ (‘Lightning Talk) लगायतका शीर्षक प्रयोग गरी खोज्नु भए हुन्छ । तपाईंले विभिन्न देशमा यस्ता कार्यक्रमहरू सञ्चालन गरिसकेका व्यक्तित्वलाई सम्पर्क गर्नु अझ सार्थक हुन सक्छ, जो तपाईंलाई कार्यक्रम सञ्चालनमा सहयोग गर्न र सल्लाह दिन तत्पर हुन्छन् । कार्यक्रमको सहभागिता व्यापक बनाउन र आफ्नो पहुँच बढाउन तपाईंले अन्य संगठनहरूसँग (उदाहरणका लागि, नागरिक समाज संगठन, समाचार संस्था वा शैक्षिक संस्था) साझेदारि गर्नु मूल्यवान साबित हुन सक्छ ।
यस्तो प्रतियोगिताहरूमा तपाईंले जारी गर्नु भएको डाटा प्रयोग गरेर कम्प्यूटर प्रोग्रामरहरूले छोटो समयमा नयाँ चलाउन मिल्ने प्रोग्रामहरूको विकास गर्दछन र सबैभन्दा राम्रो बनेको प्रोग्रामलाई सम्मानित गरिन्छ । बेलायत, अमेरिका, नर्वे, अस्ट्रेलिया, स्पेन, डेनमार्क र फिनल्याण्ड लगायत विश्वका धेरै देशले यस्ता प्रतियोगिताहरू आयोजना गर्दछन् ।
नागरिक समाज संगठन (CSO) ले सरकारको खोल्ने तिनीहरूको डाटासेटको मूल्य देखाउनले सबै भन्दा प्रभावकारी तरिका भनेको डाटा पर्योग गरेर सामाजिक र आर्थिक लाभ कसरी हासिल र व्यवस्थित गर्न सकिन्छ भनेर देखाउनु हो । नागरिक समाज संगठनहरू (CSO) जसले आफ्नो देशमा पुन: प्रयोगलाई बढावा गर्न सहायक भूमिका खेल्दछन, जहाँ डाटासेट दुवै प्राविधिक र कानूनी रूपमा खुल्ला गर्न पर्छ भनेर नीति र व्यवस्थामा आगाडी नै सुनिश्चित भएको हुन्छ । यस्तो पहलमा धेरै जसो गरिने विशिष्ट गतिविधिहरू सामान्यतया प्रतियोगिता, खुल्ला सरकार डाटा सम्मेलन, कार्यसाला र ह्यकडेज (Hackdays) समावेश हुन्छ । प्रयोगकर्ताले यी गतिविधिहरूमा धेरै जसो सूचनाको हक प्रयोग गरेर वा पहिले नै इन्टरनेटमा प्रकाशित भइसकेको डाटाको प्रयोग गर्छन । अन्य अवस्थामा, नागरिक समाज समर्थकले डेटासेट को नयाँ रिलिज सुरक्षित गर्न प्रगतिशील सार्वजनिक अधिकारीहरू संग काम गरेर प्रोग्रामर द्वारा नयाँ प्रोग्राम बनाउन प्रयोग गर्न सकिन्छ ।